Saturday, February 21, 2015

1 AZN = 78 sm^2 kağız parçası

Milli Bankın idarə heyətinin bu gün verdiyi qərara əsasən 21.02.2015 tarixi üçün 1 USD = 1.05 AZN müəyyən olunub. Hadisəyə verilən açıqlamada deyilənə görə isə "bu qərar milli iqtisadiyyatın şaxələndirilməsinə əlavə stimullar yaratmaq, onun beynəlxalq rəqabət qabiliyyətini və ixrac potensialını daha da gücləndirmək, bu əsasda tədiyə balansının və ölkənin beynəlxalq ödəmə qabiliyyətinin strateji dayanıqlığını təmin etmək məqsədilə qəbul edilib."

Bir neçə gün əvvəl milli bank sədrinin "manatın devalvasiyası siyasəti tədricən aparılacaq" deməsi isə sadəcə insanları aldatmaq və manatı dollara dəyişməsinin qarşısını almaq məqsədi daşıyırmış.

Xarici borcu nəzərə çarpacaq qədər çox olmayan bir dövlət üçün belə kəskin dəyişiklik çox da zərər verməyəcək kimi görünür. Amma istənilən halda ölkədəki istehlak məhsullarının böyük hissəsi idxal hesabına təmin olunur. Geyimdən tərəvəzə, meyvədən texnologiyaya. İxrac etdiyimiz isə yalnızca neft və qaz məhsullarıdır. Deməli, ciddi inflyasiya təhlükəsi ilə qarşı qarşıyayıq. Məsələn dünənə qədər xaricdən 100 dollar dəyərində məhsul idxal edən şəxsə bu 78 manata başa gəlirdisə, bu gündən sonra 105 manata başa gələcək. Bu hər nə qədər qısamüddətli dövrdə iqtisadiyyatın inkişafına təkan verəcəksə də əhali üçün vəziyyət heç də yaxşı görünmür. Təbii ki əmək haqqı səviyyəsi artırılıb bazarda balans yaradılana qədər.

Bəs AMB sədrinin devalvasiyanın kəskin olmayacağı barədə yalanını yox sayıb "inslyasiya 5-7% olacaq" sözünə inansaq necə? Belə olsa, qarşımızdakı illər ərzində ölkədə istehsal olunan məhsulların xaricə axını baş verəcək. Belə bir misalla fikrimi izah edim, tutaq ki, Azərbaycanda 100 manat xərc çəkilən məhsul əvvəl həm yerli həm də xarici bazarda 150 manata (və ya 190 dollara) satılırdısa, indi bu rəqəmlər başqa cür olacaq. Xərc 105-107 manat, yerli bazar qiyməti 157-160 manat (149-152 dollar), xarici bazar qiyməti isə 200 manat (190 dollar). Bazarda yerli məhsul tapmaq çətinləşəcək. Qısacası AMB sədri bu dəfə yalan demirsə, indidən "İran kartofu"na, "Türkiyə kökü"nə öyrəşsək yaxşı olar.

21.02.2015

No comments:

Post a Comment